Blogserie Mededinging: Clementie - het indienen een clementieverzoeken

In de afgelopen blogs hebben we het gehad over clementie: immuniteit of korting op de boete in het mededingingsrecht. Om clementie te krijgen, moet er een clementieverzoek ingediend worden bij de Autoriteit Consument en Markt (ook wel: ACM). Wanneer je een clementieverzoek wilt indienen, is het handig om te weten of jij het verzoek wel mág indienen en wat er in het verzoek moet staan.

In deze blog wordt daarom besproken wie een clementieverzoek mag inleveren, hoe dit verzoek moet worden ingediend en wat er precies in het verzoek benoemd moet worden. Ook zal gekeken worden naar wat er gebeurt als er een onvolledig verzoek wordt ingediend.

Wie en hoe?

Als eerst is het handig om te weten wie een clementieverzoek in mag dienen. In artikel 10 van de Beleidsregel Clementie wordt dit uitgelegd. Volgens dit artikel kan een clementieverzoek worden ingediend door een onderneming die aan een kartel heeft deelgenomen of een kartel heeft vertegenwoordigd. Daarnaast mag het ook ingediend worden door één of meer natuurlijke personen. Hier gaat het om personen die niet namens een onderneming, maar voor henzelf, de opdracht of leiding hebben gegeven aan een onderneming tot deelname aan een kartel. Hierdoor zijn zij als natuurlijk persoon deelnemer van het kartel en hebben zij het recht om het kartel aan te geven.

Artikel 11 van de beleidsregel gaat verder op de natuurlijke persoon in. Volgens dit artikel kan een natuurlijk persoon voor dezelfde boetevermindering in aanmerking komen als de onderneming waarbij hij werkt. Hiervoor moet hij verklaren dat hij als mede-clementieverzoeker wilt worden aangemerkt en hij moet voldoen aan de voorwaarden van de boete-immuniteit en reductie. Als het belang van het onderzoek van de ACM zich er niet tegen verzet, mag het verzoek ook ingediend worden door een natuurlijk persoon die op dat moment niet meer werkzaam is bij de onderneming.

Het clementieverzoek wordt ingediend per e-mail, fax, post, telefoon of in persoon. Dit is geregeld in artikel 12 van de beleidsregel.

Het clementieverzoek

 Nu we weten of en door wie het verzoek ingediend mag worden, moeten we kijken naar wat er in het verzoek benoemd moeten worden. Hiervoor hebben we artikel 13 van de beleidsregel. Hierin staan alle eisen van het clementieverzoek. In dit artikel wordt als eerste eis benoemd dat het verzoek een schriftelijke clementieverklaring moet bevatten. Artikel 14 benoemd echter dat de verklaring ook mondeling afgelegd mag worden. Hiervoor moet de verzoeker een gerechtvaardigd belang hebben, wat bepaald wordt door de ACM. Wanneer de verklaring mondeling wordt afgelegd, wordt het door de ACM geregistreerd en zij maken hier een transcript van.

 De clementieverklaring moet de volgende dingen bevatten:

• de verklaring dat de clementieverzoeker zich zal houden aan de voorwaarden van de beleidsregel, die betrekking hebben op de verzoeker;
• een verklaring van deelname aan het kartel, indien de clementieverzoeker een onderneming is of een gemotiveerde verklaring dat de clementieverzoeker als natuurlijke persoon opdracht tot of feitelijk leiding aan de deelname van een onderneming aan het kartel heeft gegeven, indien clementieverzoeker een natuurlijke persoon is,
• een gedetailleerde omschrijving van het kartel, bijvoorbeeld de duur dat het kartel actief is en de branche(s) waarbinnen het kartel actief is,
• de naam en het adres van de clementieverzoeker,
• de naam en het adres van alle ondernemingen die aan het kartel deelnemen of deelnamen, hierbij horen ook de namen, posities, werklocaties en indien relevant, thuisadressen van diegenen die bij het kartel betrokken zijn of waren,
• een verklaring dat de clementieverzoeker de Europese Commissie heeft benaderd of mogelijk zal benaderen met betrekking tot het kartel,
• welke andere mededingingsautoriteiten (voor zover van toepassing) de clementieverzoeker heeft benaderd of mogelijk zal benaderen met betrekking tot het kartel.

Naast de clementieverklaring bevat een clementieverzoek ook bewijsmateriaal over het kartel, voor zover de verzoeker dit in bezit heeft. In de clementieverklaring wordt een toelichting op het bewijsmateriaal opgenomen.

Onvolledig clementieverzoek

Volgens artikel 15 van de beleidsregel komt een verzoeker die een onvolledig verzoek heeft ingediend in aanmerking voor een marker. Artikel 1 van de beleidsregel legt uit dat een marker een voorlopige plek in de rij is van verzoeken. Deze rij loopt op volgorde van ontvangst van clementieverzoeken betreffende eenzelfde kartel.

Een verzoeker komt in aanmerking voor een marker wanneer het verzoek, naar oordeel van de ACM, een concrete basis biedt voor een redelijk vermoeden van de betrokkenheid van de clementieverzoeker bij een kartel. Dit verzoek moet ten minste de volgende informatie bevatten:

• de naam en het adres van de clementieverzoeker,
• de betrokkenen bij het kartel,
• de betroffen goederen of diensten,
• de geografische reikwijdte van het kartel,
• de duur dat het kartel actief is,
• de reden van het kartelgedrag,
• antwoord op de vraag of verzoeker de Europese Commissie heeft benaderd of mogelijk zal benaderen met betrekking tot het kartel, en
• de vraag welke andere mededingingsautoriteiten verzoeker heeft benaderd of mogelijk zal benaderen met betrekking tot het kartel.

 De ACM stelt ook een marker voor een clementieverzoeker vast, wanneer de Europese Commissie geschikt is het onderzoek naar het kartel uit te voeren. De Commissie is hier geschikt voor, wanneer het kartel zich verspreidt over 4 of meer lidstaten. Hiervoor moet de verzoeker een verzoek hebben ingediend bij de Commissie. Voor dit verzoek gelden dezelfde eisen als hierboven genoemd, met als extra informatie de lidstaat of lidstaten waarover het kartel zich vermoedelijk verspreidt.

Indien de ACM voor een clementieverzoeker een marker vaststelt, stelt zij de clementieverzoeker daarbij een termijn waarbinnen deze het clementieverzoek volledig dient in te leveren. Gebeurt dit binnen de termijn? Dan wordt het verzoek als volledig aangemerkt op het tijdstip waar de marker op staat. Het verzoek wordt afgewezen wanneer het volledige verzoek niet binnen de termijn wordt ingeleverd. Het is dus erg belangrijk om het clementieverzoek snel in te leveren, want een onvolledig verzoek kan dankzij een marker al voor een grote boete-reductie zorgen, zolang het maar op tijd volledig wordt ingeleverd.

In deze blog heb je gelezen hoe je een clementieverzoek kan indienen en wat de eisen van zo’n verzoek zijn. Maar de rollen kunnen natuurlijk ook omgedraaid worden. De ACM stuurt jouw bedrijf een informatieverzoek, maar wat is dat precies? Lees daarvoor de volgende blog.